Koppel, toerental en vermogen
Niet zelden gaat men in de wereld van motoren er vanuit dat het vermogen of het aantal paardenkrachten (pk’s) één van de belangrijkste factoren voor de prestaties is. Er wordt vanuit gegaan hier de stelling ‘hoe meer, hoe beter’ van toepassing is. Vaak blijkt dit niet te kloppen en zijn de gebruikte waardes enkel vanuit een commercieel oogpunt interessant
Binnen de autowereld worden de begrippen koppel, toerental en vermogen herhaaldelijk gebruikt, maar wat betekenen deze begrippen nu eigenlijk? Omdat de basis van deze begrippen in de natuur voor komen ontkomen we niet aan wat basis beginselen van de natuurkunde. U hoeft niet te schrikken als natuurkunde u niet ligt, we proberen met wat praktische voorbeelden de begrippen zo eenvoudig mogelijk uit te leggen
Koppel
Vanuit de natuurkunde gaat het begrip koppel over de mate waarin een kracht een rotatie-effect kan bewerkstelligen. Een simpel en herkenbaar voorbeeld voor iedereen is de de draaimolen in een speeltuin. Hoe meer kracht op de molen wordt uitgeoefend hoe sneller de molen draait. Het begrip koppel heeft dus betrekking op de kracht die nodig is om een object te laten draaien. We noemen deze kracht ook wel rotatiekracht.
Toerental
Het toerental is het aantal omwentelingen dat een draaiend voorwerp per tijdseenheid maakt. Vertaalt naar de draaimolen in de speeltuin; het toerental geeft het aantal rondjes (toeren) men in een minuut draait. Hier geldt dan ook hoe groter de kracht hoe sneller de molen draait, hoe meer toeren men maakt.
Als het u, door de draaierige natuurkunde, inmiddels een beetje duizelt houd u dan goed vast: Zoals u weet draait de maand in een cirkel om de aarde. Omdat de maan ongeveer 384.400 kilometer van de aarde verwijderd is, zien wij de maan heel langzaam aan de hemel verschuiven.
Wanneer we in staat zouden zijn de maan met een hele lange arm naar de aarde trekken en de maan passeert een flitspaal op een meter afstand dan zouden we een gemiddelde snelheid van 13.248 kilometer per uur meten. Dit is namelijk de snelheid waarmee de maan om de aarde draait. Als u het idee heeft dat dit snel is, het kan altijd sneller; de aarde draait met een gemiddelde snelheid van 107.200 km/uur om de zon.
Vermogen
Vermogen is binnen de natuurkunde een eenheid om de hoeveelheid energie (arbeid) per tijdseenheid weer te geven.
Een andere maar inmiddels verouderde manier om deze eenheid weer te geven is ‘paardenkracht’. Oorspronkelijk gaf men hiermee de trekkracht aan die nodig is om een gewicht van 75 kg met een snelheid van één meter per seconde omhoog te trekken. In deze ‘paardenkracht formule’ geeft de seconde de tijdsduur aan. Anders gezegd geeft het vermogen aan hoe lang je een trekkracht kan aanhouden bij een bepaalde snelheid.
Het vermogen van een motor geeft dus aan wat de relatie is tussen de koppel en het toerental. Voor de wat meer wiskundige onder ons: In het kort komt het er op neer dat het motorvermogen gelijk is aan de koppel, maal het toerental, maal 2 keer de omvang van een cirkel (2 pi).
